Wat is een gravelbike: kenmerken, voordelen en praktische aspecten?

Zijn gravelrijden en veldrijden dan hetzelfde? Nee, dat is niet het geval. Gravelfietsen zijn namelijk beter geschikt voor lange afstanden en vlak terrein. Ze hebben een iets andere geometrie, zoals een lage trapas, een langere wielbasis en bredere banden. Bovendien zijn de banden van gravelfietsen breder dan die van cyclo-crossfietsen, die volgens de regels van de International Cycling Union beperkt zijn tot een breedte van 33 mm. Hierdoor biedt gravelfietsen een geheel nieuwe manier van fietsen.

Hier zijn de belangrijkste punten die een gravelfiets definiëren:

• Een frame met een hogere geometrie dan een conventionele racefiets;
  
• Relatief licht gewicht (8 tot 12 kg mechanisch, 12 tot 18 kg elektrisch);
  
• Een vaste vork met ruime speling en soms een verende vork, stuurpen of zadel voor optimaal comfort;
  
• Racestuur voor aerodynamica en prestaties, vlak stuur voor beginners, gemakkelijker voor off-road rijden;
  
• Een 10 tot 12-versnellingsbak met enkele platen, soms met dubbele platen (x2).
• Brede banden van meer dan 35 mm, met kleine noppen voor superieure grip.

Het grootste verschil tussen gravelbikes is dat de geometrie van het frame hoger is aan de voorkant, wat zorgt voor meer stabiliteit op onverharde wegen. De rem- en transmissieonderdelen zijn ook robuuster, met specifieke modellen zoals SRAM Apex AXS of Shimano GRX. De brede, ingekeepte gravelbanden vormen een ander onderscheidend kenmerk.

Dankzij het gewicht, dat dicht bij dat van een racefiets ligt, is een gravelbike een allrounder die ook op de weg comfortabel blijft, iets wat een VTC, en nog minder een mountainbike, kan evenaren. De specifieke onderdelen zorgen echter voor superieure stabiliteit en grip op onverhard terrein, zoals grindpaden of zandwegen.

Het beperkte gewicht, vergelijkbaar met dat van wegmodellen, maakt het nog steeds plezierig om op asfalt te rijden. Het aluminium frame kan zelfs worden vervangen door een carbon frame voor extra lichtheid en meer flexibiliteit off-road. Hierdoor onderscheidt de gravelbike zich, dankzij een stabielere rijpositie en brede banden.

Deze fiets, geliefd bij liefhebbers van reizen en uitgestrekte landschappen, behoudt de "transporter"-eigenschappen van de VTC. Voor bikepacking is de gravelbike voorzien van bevestigingspunten langs het frame, op de vork (indien vast) of zelfs voor een trekhaak. Naast de traditionele frame-, zadel- en stuurtassen kunnen er eenvoudig voortassen worden bevestigd. Sommige modellen zijn zelfs uitgerust met bagagedragers. Misschien niet naar de smaak van puristen, maar wel ontzettend praktisch!

Zoals bij elke elektrische fiets moet de framemaat afgestemd zijn op je lichaamslengte. Net als bij racefietsen wordt de maat meestal aangeduid met letters (M, L, enz.) in plaats van cijfers (maat 46, 51, 54...) Lees al ons advies overhet kiezen van de juiste framemaat.

Omdat deze maten per model en merk kunnen verschillen, verwijzen we je naar de website van de fabrikant of een winkelier voor meer informatie.

Het aanbod van gravelfietsen is eclectisch, maar hier is een prijsklasse voor gereviseerde elektrische modellen:

• ATBMountainbikeAls je een beginner bent: een aluminium frame, stijf (zonder vering), klassieke versnelling / , tussen 1000 en 2000 euro;
  
• Amateur of gewoon: wegstuur, carbon vorken, transmissie speciaal voor gravel, krachtige ondersteuning, tussen 2.000 en 3.000 euro ;
  
• premiumExpert: carbon frame, elektronische transmissie, kosten meer dan 3000 euro.

De wielen van een gravelbike zijn speciaal ontworpen: ze moeten robuuster zijn dan die van een racefiets om off-road gebruik te weerstaan, terwijl ze toch relatief licht blijven (sommige modellen zijn van carbon gemaakt). De banden zijn breder en voorzien van inkepingen voor extra grip, en zijn vaak tubeless of 'tubeless ready' om het gewicht van de fiets te verminderen. Modellen zoals de Michelin Power Gravel en Schwalbe G-One Allround worden als maatstaven beschouwd.

Zoals eerder vermeld, is gravel ideaal voor bikepacking en toertochten. Puristen geven vanwege het lage gewicht de voorkeur aan frame-, zadel- en stuurtassen als basisuitrusting. Daarnaast kunnen er ook fietstassen worden gemonteerd, hoewel het extra gewicht de wendbaarheid kan beïnvloeden. Voor nog meer gebruiksgemak (of het vervoeren van zwaardere lasten) kunnen sommige modellen zelfs worden uitgerust met bagagedragers.

Net als bij de meeste wegmotoren en ATV's zijn hydraulische schijfremmen essentieel voor zowel veiligheid als precisie. Sommige fabrikanten leveren verlichting mee, maar als jouw fiets hier niet mee is uitgerust, is het belangrijk om zelf krachtige verlichting toe te voegen, vooral voor nachtelijke ritten. Tot slot zijn spatborden vaak niet standaard inbegrepen. Hoewel ze wat extra gewicht toevoegen, zijn ze een betaalbare oplossing om modder op je rug en schoenen vol water te voorkomen.

Voor lange reizen en ritten zijn geschikte kleding, een set extra kleren, toiletspullen en accommodatie of kampeeruitrusting essentieel. Om dit alles mee te nemen, zijn bikepacking-fietstassen onmisbaar. Daarnaast is het belangrijk om een minimale hoeveelheid gereedschap en materialen mee te nemen voor het repareren van je elektrische gravelbike. Bekijk onze aanbevelingen voor bikepacking!

Daarom is regelmatig onderhoud aan je fiets essentieel. Maak je fiets altijd schoon na een rit op grind, vooral als je door modder, regen of los grind hebt gereden. Voor de elektronica is het belangrijk om ons advies te volgen om de levensduur van de accu en motor te verlengen.

Het schoonmaken van je fiets heeft ook betrekking op je banden, die worden blootgesteld aan modder, vuil en stof. Wat de transmissie betreft:

• Spoelen met water
• Reinig met een harde borstel of tandenborstel
• Gebruik een doek met ontvettingsmiddel
• Doe een paar druppels smeermiddel op de ketting.

De gravelbike is altijd nauw verwant geweest aan de racefiets. Hij kan een carbon frame hebben, dat lichter en flexibeler is, hoewel vaak alleen een carbon vork de voorkeur geniet. Gravelbikes worden echter steeds gespecialiseerder, met specifieke frames en geometrieën die beter geschikt zijn voor off-road rijden.

Net als bij mountainbiken en wegwielrennen heeft deze recente categorie geleidelijk geleid tot specifieke wedstrijden en evenementen. De gravelbike is daarbij vooral geschikt voor toertochten, een populaire activiteit onder vrienden en verenigingen.

De gravelbike is, als fiets voor specialisten, een veelzijdige en soms sportieve allrounder. Toch kent hij zijn grenzen bij technische secties en steile hellingen. Hier komt de elektrische gravelbike in beeld, die relevanter kan zijn en de mogelijkheden voor nieuwe avonturen aanzienlijk vergroot!

Het grotere gewicht van de elektrische versie (door de motor en accu) kan sommige liefhebbers van lichtgewicht fietsen afschrikken. Let daarom goed op je materiaalkeuze en de accucapaciteit. Ook de transmissie moet robuuster zijn, omdat deze bestand moet zijn tegen de hogere spanningen die door het motorkoppel ontstaan.

• Gravel voelt zich net zo thuis op wegen als op gravelpaden en is een uitstekende keuze;
  
• Richt je op de juiste framemaat en de juiste onderdelen;
  
• Elektrisch grind is een alternatief dat de actieradius op moeilijk terrein vergroot;
  
• Het moet vaker worden schoongemaakt en onderhouden om de levensduur te verlengen;
  
• Voor bikepacking heb je een uitrusting en accessoires nodig.